Wielkie Wyprawy - Śladami Krakowskich Przyrodników

cykl wykładów otwartych

Serdecznie zapraszamy wszystkich pasjonatów podróży i nauki do udziału w wykładach otwartych w cyklu Wielkie Wyprawy - Śladami Krakowskich Przyrodników! W ramach prelekcji, będących relacjami z wypraw naukowo-badawczych, skupiających się na dawnych, jak i współczesnych ekspedycjach, zabierzemy Państwa w wirtualną podróż w czasie i przestrzeni, często do odległych zakątków świata. Celem projektu jest przybliżenie kulis nauki, przedstawienie wyzwań, z jakimi mierzą się naukowcy w (nie)codziennej pracy, a przede wszystkim pokazanie wciąż aktualnej roli badań podstawowych!

Wykłady odbywają się raz w miesiącu (z wyłączeniem okresu wakacyjnego), w ostatnią (nieświąteczna) sobotę, o godzinie 18:00. Uczestnictwo w spotkaniach jest bezpłatne, wydarzenie prowadzone będzie w formie hybrydowej, dzięki czemu niezależnie od miejsca każdy może wybrać się w te niesamowitą podróż.

W wykładach można uczestniczyć:

stacjonarnie w Muzeum Przyrodniczym Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt Polskiej Akademii Nauk, znajdującym się w Krakowie przy ul. Św. Sebastiana 9 (Liczba miejsc ograniczona!)

oraz

on-line za pośrednictwem Platformy MS Teams, link do spotkania.

Identyfikator spotkania: 390 296 921 768, Kod dostępu: uL3ic2HJ

Zalecamy łączenie się z przeglądarek: Google Chrome lub Microsoft Edge.

W 2025 roku, w pierwszej edycji serii Wielkich Wypraw, pod hasłem Śladami Krakowskich Przyrodników, przedstawimy dokonania krakowskich zoologów. Skupimy się na dawnych, jak i najnowszych ekspedycjach naukowych realizowanych na przestrzeni lat w Instytucie Systematyki i Ewolucji Zwierząt Polskiej Akademii Nauk. Będziemy mówić o wyprawach naukowo-badawczych obejmujących zagadnienia z zakresu badań (taksonomicznych, filogenetycznych, genetycznych, paleontologicznych, biogeograficznych, ekologicznych) nad ewolucją i bioróżnorodnością świata zwierzęcego oraz gromadzenia zoologicznych zbiorów naukowych. Zabierzemy Państwa w podróż do odległych i fascynujących miejsc, między innymi w Korei Północnej, Gujanie Francuskiej, USA, Algierii, Japonii, na Madagaskarze i wielu innych krajach!

Historia wypraw pracowników Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN

W tym roku przypada 160 rocznica powstania Komisji Fizjograficznej, działającej w latach 1865-1945, której bezpośrednim sukcesorem jest Instytut Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN w Krakowie. Elementem łączącym obie — tak różne z nazwy — instytucje jest Muzeum Przyrodnicze (nazywane w latach 1870-1939 Muzeum Fizjograficznym), będące integralną częścią Instytutu. Zagraniczna działalność badawcza pracowników Instytutu, rozpoczęła się stosunkowo późno, bo pod koniec dwudziestolecia międzywojennego, a więc dopiero w siódmej dekadzie istnienia Muzeum Fizjograficznego Miała ona charakter stażu poświęconego organizacyjnym i technicznym zagadnieniom działalności tych instytucji, a tylko w niewielkim stopniu pracom badawczym jakie w nich były prowadzone. Po przerwie wojennej (1939-1945), i włączeniu w 1953 r. Muzeum Przyrodniczego Polskiej Akademii Umiejętności do struktury świeżo powołanej Polskiej Akademii Nauk, wyprawy badawcze stopniowo stały się jednym z ważnych aspektów działalności naukowej naszego Instytutu. Wyjazdy te można podzielić na dwie grupy. Pierwsza to pobyty pracowników ISEZ PAN w różnych instytucjach naukowych nie tylko w celu skorzystania z ich zbiorów naukowych, ale także prowadzenia wspólnych prac badawczych i publikowania ich rezultatów. Drugą grupę stanowią eksploracyjne wyjazdy terenowe, nierzadko do obszarów egzotycznych, celem zdobywania materiałów badawczych, czego końcowym efektem są opracowania taksonomiczne, faunistyczne i zoogeograficzne dotyczące współczesnych jak i kopalnych zwierząt. Zdarzały się także wyjazdy łączące obie wymienione formy działalności jak np. wielomiesięczny pobyt badawczy prof. Mariana Młynarskiego w latach 50. w Brazylii (głównie w Instytucie Butantan). Zarówno wyjazdy stażowe, jak i eksploracyjne należą do najbardziej spektakularnych form międzynarodowej współpracy naukowej jednostek badawczych zajmujących się zoologią. Pod względem organizacyjnym są one na ogół wynikiem dwustronnych umów między poszczególnymi placówkami lub instytucjami. Pod koniec XX wieku najczęściej wykorzystywane były możliwości wyjazdów do placówek podległych państwowym akademiom nauk innych krajów lub instytucjom spełniającym podobną funkcję. W przypadku wyjazdów eksploracyjnych, często są one rezultatem indywidualnych lub grupowych inicjatyw pracowników, przy wsparciu Instytutu.

Tekst zredagowany na podstawie: Ćwierćwiecze Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. 150 lat tradycji badawczych i muzealnych. Redakcja Elżbieta Warchałowska-Śliwa, ISBN 978-83-61358-56-5.