Nosorożec włochaty Coelodonta antiquitatis ze Staruni

Nosorożec włochaty Coelodonta antiquitatis jest wymarłym gatunkiem ssaka, który w okresie późnego plejstocenu występował na obszarze całej Eurazji, od Pirenejów aż po Syberię. Obok mamuta włochatego był największym roślinożercą epoki lodowcowej. Nosorożec włochaty odżywiał się głównie trawą i porostami. Dorosły osobnik osiągał wysokość ok. 2 m, długość ponad 5 m i ważył ok. 3,5 tony. Gęsta sierść i grube, długie włosy pokrywające ciało zapewniały mu dobrą ochronę przed utratą ciepła podczas surowych zim panujących w trakcie zlodowaceń. Zwężająca się ku przodowi głowa zaopatrzona była w dwa potężne rogi.

Zachowane w niezwykle dobrym stanie ciało nosorożca włochatego wraz z organami wewnętrznymi i tkankami miękkimi czyni okaz przechowywany w Muzeum Przyrodniczym Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN przy ul. Św. Sebastiana jednym z najcenniejszych okazów przyrodniczych na świecie. Przetrwanie ciała nosorożca możliwe było dzięki konserwującym właściwościom pokładów solanki i wosku ziemnego (ozokerytu) występującym w miejscu znaleziska. W Muzeum oprócz wypchanego okazu nosorożca znajduje się rekonstrukcja szkieletu nosorożca wykonana pod kierunkiem Jana Stacha w 1948 roku oraz odlew gipsowy przedstawiający nosorożca w pozycji, w jakiej został znaleziony w Staruni.

Od połowy XVIII wieku odkryto jedynie kilka, zazwyczaj niewielkich fragmentów ciała nosorożców włochatych. Jak dotąd jedynym na świecie zachowanym w całości, wraz ze skórą i tkankami miękkimi jest okaz ze Staruni. Odkryty 23 października 1929 we wsi leżącej obecnie na Ukrainie ok. 100 km na południowy wschód od Lwowa. Znaleziony okaz to młoda samica, która zginęła około 30 tys. lat temu. Odtworzenie wyglądu nosorożca wykonano według koncepcji prof. Jana Stacha w roku 1929 wykorzystując autentyczną skórę zdjętą ze znalezionego okazu. Niestety do czasów współczesnych nie zachowały się kopyta i rogi a włosy przetrwały na niewielkich fragmentach skóry. Sylwetka nosorożca kojarzona z muzeum szybko stała się jego logo.

Szczątki roślin, owadów i małych kręgowców znalezione ze staruńskim nosorożcem włochatym przyczyniły się znacznie do poszerzenia wiedzy na temat środowiska i klimatu plejstocenu okolicy Podkarpacia.